Start lustrumjaar met lezing Marianne Zwagerman

Soroptimistclub Rhenen-Veenendaal had zich geen betere start van het 5e lustrumjaar kunnen wensen. Marianne Zwagerman maakte haar faam als spreekster die geen blad voor de mond neemt, meer dan waar. In een uitverkocht Spectrum nam zij haar toehoorders, vooral vrouwen, mee naar wat zij noemt ‘Het Mutsenparadijs’. Een paradijs waaruit vrouwen volgens haar als de bliksem zouden moeten ontsnappen, om financieel onafhankelijk te worden van man of overheid, maar waarin de man inmiddels ook zelf zijn intrede lijkt te hebben gedaan.

Met harde cijfers en – soms bloedserieuze en soms hilarische – ‘plaatjes’ hield ze haar toehoorders een spiegel voor. Met plaatjes als ‘Je bent veel vrijer dan je denkt hoor’, ‘je hoeft niet alles kwijt te raken’ en ‘wat doe je hier’? schetste ze haar eigen weg naar de top en kwam ze vervolgens met een zeer recente tweet van Christine Lagarde waarin ze haar nieuwe team introduceert. Op de foto een grote ronde tafel met uitsluitend mannen, afkomstig uit de bankwereld. “Allemaal mannen, zoek de vrouw!,” aldus een verontwaardigde Zwagerman. Om vervolgens een plaatje met cijfers uit haar laptop te toveren. Met een “ik kan weleens ongenuanceerd zijn,” krijgt ze de lachers op haar hand. “Maar,” waarschuwt ze, “dit zijn harde cijfers, feiten. Die heb ik niet zelf verzonnen. 50% van de Nederlandse vrouwen is economisch niet zelfstandig, slechts 29% werkt fulltime, d.w.z. 35 uur per week. En maar liefst 63% van de vrouwen tussen 18 en 25 jaar werkt parttime. Ook als ze geen kinderen of andere zorgtaken hebben.” Zwagerman kan er niet over uit.

Niet zeiken over plafonds

In haar drie kwartier durende betoog gaat ze helemaal los. “Ontsnap uit dat mutsenparadijs. Leef niet op kosten van je man, de overheid. Ga aan het werk! Haal alles uit je talenten. Een webshop is geen carrière!” Wat een carrière dan wel is en hoe je volgens haar een topvrouw wordt? “Door 16 uur per dag te werken. Per dag hè, niet per week. En ook niet door zeiken over plafonds, janken over kansen of drammen over gelijkheid. Je komt toch ook niet in het Nederlands elftal als je een keer in de week traint? Claim je succes. Het probleem dat schoolpleinmoeders over je roddelen, is geen probleem.

Geroezemoes in de zaal, maar dat verstomt als er een tekst uit een interview met Mies Bouwman van het doek spat: “Ik hoorde Hedy d’ Ancona eens zeggen dat vrouwen vooral moesten zorgen. Mijn antwoord: Als je goed verdient, kun je oppas en hulp regelen. Dat was als vloeken in de kerk, maar ik heb gelijk. Al gaat al je verdiende geld eraan op, je hebt vreugde van leuk werk. Je moet het alleen goed regelen. Je kan het niet aan je man overlaten. Dat wordt niks.”

De ‘manmuts’ rukt op

Grote hilariteit dan ook als na nog een ‘interview’ in SGP-kringen over – kort door de bocht – ‘vrouwen achter het aanrecht’ – Jesse Klaver op het scherm verschijnt. Op een bakfiets, met de tekst ‘De manmuts rukt op’. In deze context misschien niet helemaal een juiste typering als je financieel onafhankelijk bent.
Vindt Marianne Zwagerman het al erg dat veel vrouwen in het mutsenparadijs (blijven) zitten, erger vindt ze dat steeds meer mannen daarin hun toevlucht zoeken. “En wij vrouwen laten het gebeuren, hè. Nee, stimuleren het zelfs.”
Vrouwenquota? Als excuustruzen? Niks voor Marianne Zwagerman.
“Ja, als we die ook hanteren voor banen bijvoorbeeld in de bouw.”
Zwagerman’s oplossing voor het lerarenprobleem: “Als alle leraren een half uur langer per week werken is er geen probleem. Een half uur!”

Paneldiscussie

De paneldiscussie leverde niet helemaal het vuurwerk op dat de zaal misschien graag had gezien. Toch voelde Zwagerman de panelleden stevig aan de tand, ieder in hun eigen waarde latend. De zaal kreeg daardoor een goede inkijk in de stimulansen, maar vooral ook valkuilen en belemmeringen die met name de vrouwelijke panelleden op hun weg naar de top ondervonden. Allen bleken van huis uit gestimuleerd om uit te gaan van eigen kracht, om economisch zelfstandig te worden. Dat is wat zij deden, zonder ooit van een mutsenparadijs te hebben gehoord. Allen herkennen zij zich in het verhaal van Marianne, de valkuilen, maar vooral ook de kansen die zij schetste. Tineke Bette is, komend van een plaats als lijstduwer, thans fractievoorzitter van de CU in de gemeenteraad van Veenendaal, met acht raadszetels. Mirjam Vording is na diverse functies binnen het politieapparaat opgeklommen tot Sectorhoofd Staf Landelijke Politie Eenheid Nederland en stuurt een team van 170 personen aan.
Heleen van Benthem is Managing Director van Evergreen Garden Care Benelux en Sub-Sahara en (binnen deze organisatie) algemeen directeur van Pokon Naturado. Ze is tevens lid van de Raad van Commissarissen van Hoogvliet Super. Als Mentor Future Female Leaders ziet Van Benthem enorm veel vrouwelijk talent, soms al bij 24-jarigen. Dit talent wil zij een duw in de goede richting geven.

Fair gevecht

Zwagerman voerde een harder, maar fair, gevecht met 2e Kamerlid voor de SGP, Roelof Bisschop. Niet voor de eerste keer overigens. Beiden zijn aan elkaar gewaagd. Zich verschuilend achter en beroepend op de identiteit en principes van de partij liet Bisschop zich niet van de wijs brengen. Binnen de SGP doen mannen en vrouwen het volgens het 2e Kamerlid thuis dan wel samen, maar is – heel cryptisch – de rol van de vrouw toch enigszins anders dan die van de man. Waarop Zwagerman zich spontaan opwierp als de nieuwe Minister van Emancipatie voor de SGP, mocht deze partij ooit in de regering komen. Laat Bisschop daar nou geen enkel bezwaar tegen hebben! Het kan verkeren.

Lustrumkunstproject

De middag werd afgesloten met de start van het lustrumkunstproject dat eind volgend jaar zijn apotheose moet kennen. Een grote afvaardiging van de deelnemende kunstenaars presenteerde zich in Spectrum.
De Soroptimisten werven in het jubileumjaar fondsen voor de Stichting Ruby & Rose, www.rubyandrose.nl die op dat op haar beurt fondsen werft voor diagnostiek en onderzoek naar gynaecologische kanker. Zangeres en ambassadeur voor Ruby & Rose, Maaike Jansen (Maycke) zorgde voor de prachtige muzikale intermezzo’s.