28-04-2021
Succesvol webinar Felisa Tibbitts: investeren in burgerschapsonderwijs loont
Goed burgerschap ontstaat niet vanzelf: daarin moet je als maatschappij investeren. Tijdens het interessante webinar dat Soroptimist Club Ede onlangs organiseerde, presenteerde bijzonder hoogleraar mensenrechteneducatie Felisa Tibbitts de resultaten van een internationale studie. En wat blijkt: de Nederlandse jeugd krijgt op school vooral kennis over burgerschap en mensenrechten voorgeschoteld, maar veel minder wordt nog geïnvesteerd in het bijbrengen van waarden en vaardigheden.
Dinsdag 20 april 2021 namen tientallen Soroptimisten en professionals uit het onderwijs deel aan dit Engelstalige webinar ‘Active Citizenship and Human Rights: what’s the connection?’. De opbrengst komt ten goede aan de drie projecten die de Edese club dit jaar ondersteunt: Happietaria, Ouderenzorgprojecten op Curacao, en 100xTrees4Life in het kader van 100 jaar Soroptimist International.
Het webinar heeft daarnaast een opbrengst gehad die niet in geld is uit te drukken, namelijk meer bewustzijn welke belangrijke rol mensenrechteneducatie kan spelen in het leven van jongeren en dat dit een thema is dat ook Soroptimisten meer kan aangaan. Het feit dat de leerstoel van Tibbitts is bekostigd mede door een nalatenschap van Soroptimist Carla Atzema, is daarin wel een mijlpaal geweest.
Tijdens het webinar vond een actieve, levendige discussie plaats tussen de spreker en de deelnemers, gemodereerd door Yvonne van Lienden van Soroptimist Club Ede.
Nederlands curriculum blijft achter
Felisa Tibbitts doet onderzoek naar en zet zich in voor ontwikkeling van het curriculum voor mensenrechten en burgerschapseducatie in het Nederlandse onderwijs. Ze deelde tijdens het webinar een studie onder 97.000 studenten en 37.000 leraren uit 24 landen.
Daaruit komt een resultaat naar voren dat te denken geeft: Nederlandse jongeren krijgen vooral kennis voorgeschoteld over burgerschap en mensenrechten, maar worden in vergelijking tot heel veel andere landen amper gestimuleerd deel te nemen aan activiteiten die daarmee te maken hebben. Er wordt onvoldoende aandacht besteed aan het ontwikkelen van waarden en van capaciteiten die van belang zijn bij burgerschap. Bijvoorbeeld: hoe vorm je je mening, hoe spreek je die uit, hoe ben je bewust van wat er maatschappelijk leeft, hoe gebruik je op een juiste manier social media, hoe zet je je als vrijwilliger in voor mensenrechten?
Uit de resultaten kwam ook naar voren dat Nederlandse jongeren wel meer dan gemiddeld voor gelijkheid van mannen en vrouwen zijn, maar lager scoren op het gebied van gelijke rechten voor alle etnische groepen. De belangrijkste activiteiten voor promotie van mensenrechten zijn volgens Tibbits
‘Education en learning’ (onderwijs), ‘Social action’ (acties en protesten) en ‘Influencing government’ (beïnvloeden van politiek/regering, overheid).
Indrukwekkende filmpjes
In het webinar werd ook een aantal video’s vertoond met verhalen die illustratief zijn voor het onderwerp, zoals The Gretha generation over jeugdactivisme wereldwijd. We kennen allemaal Gretha Thunberg, klimaatactiviste die minstens 4 miljoen mensen op de been kreeg bij demonstraties. Maar denk ook aan de tiener Leah Namugerwa uit Oeganda, die opriep tot het planten van 200 bomen in haar woonplaats en zich nu inzet – ondanks veel tegenwerking – om de plastic afvalberg in haar land te verminderen. De Afghaanse Sonita Alizadeh werd op haar 16e een rapper die streed tegen kindhuwelijken (de film over haar leven vertoonde SI Ede bij Movie & More in 2016). Syd Saddiq is op zijn 26ste de jongste minister in de Maleisische regering en zet zich – ook door inzet van social media – in voor jongerenrechten, zoals stemrecht vanaf 18 jaar en betaalde stages.
Wat mensenrechteneducatie en burgerschapsonderwijs bijdraagt aan bewuster levende jongeren, kwam terug in een indrukwekkend filmpje van de Hamilton Academy in Leicestershire (VK).
Rol van Soroptimisten?
Felisa Tibbits deelde in het webinar tot slot welke veranderingen op til zijn in het Nederlandse burgerschapsonderwijs, die een verbetering zouden moeten opleveren in het bewustzijn van jongeren hoe zij hun steentje kunnen bijdragen aan een eerlijker samenleving. Dit wordt in 2023 doorgevoerd; het onderwijs treft hiervoor nu de voorbereidingen. Haar slotvraag aan de deelnemers is een vraag die ook breder in Soroptimist-kring kan worden behandeld: wat doen Soroptimisten nu al om voor en samen met jongeren te werken aan hun actieve burgerschap? En wat kan er nog meer?