foto: Astrid Vollebregt (privébezit) 19-04-2023
Medische klachten van vrouwen veel minder onderzocht dan die van mannen
Door: Marga Akkerman
Al tientallen jaren is bekend dat vrouwen anders reageren dan mannen op bepaalde ziektes en behandelingen. Onderzoek hiernaar komt nauwelijks van de grond. Vrouwen krijgen nogal eens te horen dat het ‘tussen de oren’ zit. Wat kunnen Soroptimisten doen aan dit gebrek aan aandacht?
Tot eind vorige eeuw bepaalden witte mannelijke wetenschappers en artsen waar onderzoek naar werd gedaan en welke vragen voor onderzoek werden gesteld. Vrouwen werden buiten onderzoeken naar de werking en bijwerkingen van medicijnen gehouden. In de jaren zeventig vroegen vrouwelijke wetenschappers en artsen om meer aandacht voor de invloed van man of vrouw zijn op de gezondheid. Het heeft weinig opgeleverd.
De laatste paar jaar steekt het onderwerp de kop weer op. De noodzaak om de man-vrouwverschillen onder ogen te zien is in de cardiologie het beste opgepakt, met name door Angela Maas, de eerste hoogleraar cardiologie voor vrouwen. Zij is sinds kort met emeritaat maar ‘blijft op de barricaden.’
Een schokkend voorbeeld van het gebrek aan kennis over vrouwenklachten is het boek van Mirjam Kaijer uit 2021 met de titel ‘Ik ben geen man!’ over haar zoektocht, tien jaar lang, naar passende diagnostiek en behandeling van haar onbegrepen klachten.
Februari jongstleden publiceerde het Bijwerkingencentrum Lareb dat vrouwen ongeveer een twee keer hoger risico op een bijwerking hebben na een coronavaccinatie: misselijkheid en ontsteking op de injectieplaats, vooral na de eerste prik. Vrouwen gaven aan ook iets meer last van de klachten te hebben dan mannen. Het herstel hiervan duurde bij vrouwen iets langer dan bij mannen, de verschillen waren echter klein. In de discussie van het onderzoek tref ik geen signalen van nieuwsgierigheid naar een verklaring voor de man-vrouwverschillen.
Hoopgevend is dan het bericht van Astrid Vollebregt, gynaecoloog en lid van Soroptimistclub Haarlem Kennemerland, dat zij vorig jaar september als voorzitter van haar wetenschappelijke vereniging NVOG en samen met WOMEN Inc. een manifest heeft aangeboden aan VWS-minister Kuipers. “Er is vijf keer meer geld geïnvesteerd in onderzoek naar erectiestoornissen dan naar het premenstrueel syndroom. Volgens een peiling van WOMEN Inc. heeft 75% van de vrouwen hier last van, tegen 19% mannen die last hebben van erectiestoornissen. Wij vinden dat er veel meer onderzoek moet komen naar vrouwspecifieke klachten zoals menstruatieklachten, hormoongerelateerde klachten en bekkenbodemklachten. Veel vrouwen weten niet wat normaal is, en zorgverleners en werkgevers weten niet hoe dergelijke klachten in het juiste kader te plaatsen. De aandoeningen kunnen veel impact hebben op de kwaliteit van leven.”
De minister heeft toegezegd als ambassadeur op te treden om deze man-vrouwgerelateerde verschillen te verkleinen. Daar zal hij dan wel geregeld aan herinnerd moeten worden.
Soroptimisme focust o.a. op toegang tot een goede gezondheidszorg voor vrouwen en meisjes. De gangbare praktijk is dan ook relevant voor alle vrouwen en meisjes, inclusief onszelf. Verandering begint bij advocacy. Dat kan op clubavonden, door medisch onderlegde sprekers uit te nodigen en door plaatselijke acties op touw te zetten die net als bij Orange the World tot mentaliteitsverandering kunnen leiden.