06-04-2025
Equality Index 2024
We zijn er nog lang niet – en het wordt er niet makkelijker op
Door: Agnes Verhulst, advocacycoördinator Uniebestuur
De nieuwste editie van de Gender Equality Index van het Europees Instituut voor Gendergelijkheid (EIGE) is uit. Elk jaar meten ze hoe het staat met de gelijkheid tussen mannen en vrouwen in Europa. En elk jaar hopen we stiekem op een sprongetje vooruit. Helaas: de score voor 2024 is 31,9 op 100 als het gaat om geweld tegen vrouwen.
In mijn hoofd vat ik het als volgt samen: het is ernstig, het komt veel voor, en het blijft vaak verborgen.
Hoe zit dit?
Bijna een derde van de vrouwen in Europa heeft sinds haar 15e fysiek of seksueel geweld meegemaakt. Van de jonge vrouwen tussen de 18 en 29 is dat zelfs bijna de helft. En 1 op de 3 vrouwen heeft dat nog nooit aan iemand verteld.
Als we dan kijken naar de publieke opinie, schrik je opnieuw. In Bulgarije vindt 52% het ‘wel begrijpelijk’ als vrouwen online worden uitgescholden nadat ze hun mening geven. En 43% van de mensen in Europa vindt dat een vrouw deels zelf schuldig is als een intieme foto zonder toestemming wordt gedeeld. (Ja, echt!)
Het is een hardnekkige misvatting dat gendergelijkheid ‘wel geregeld is’. In werkelijkheid worden verworven rechten op veel plekken ter discussie gesteld. De backlash tegen gendergelijkheid groeit, met anti-genderbewegingen die het debat op scherp zetten. Dit is ook veel besproken tijdens de meetings van de Commission on the Status of Women in New York (daarover later meer).
Nederland in vogelvlucht: hoge score, lage urgentie?
Nederland staat met 78,8 punten op een gedeelde derde plaats in de Gender Equality Index 2024. Op het eerste gezicht goed nieuws. Maar wie verder kijkt, ziet dat onze vooruitgang stagneert.
Terwijl andere landen snel verbeteren, groeien wij nauwelijks. Sinds 2021 is de score met slechts 0,9 punt toegenomen, en we zijn gezakt van de tweede naar de derde plek.
Dat komt niet omdat het nu ‘af’ is. Want hoewel vrouwen in Nederland vaker werken dan ooit, verdienen ze nog altijd minder dan mannen. Ze doen vaker het huishoudelijk werk (69% tegenover 44% van de mannen) en zorgen vaker voor kinderen of andere dierbaren. En geweld tegen vrouwen blijft onder de radar: bijna een derde van de vrouwen die fysiek of seksueel geweld ervaarde, sprak daar met niemand over.
Wat misschien nog zorgwekkender is: de opvattingen over wat ‘normaal’ is, veranderen langzaam maar zeker. Ook in Nederland is er een flinke groep mensen die het – onder bepaalde omstandigheden – acceptabel vinden dat een man de financiën van zijn vrouw beheert of dat vrouwen deels verantwoordelijk zijn als intieme foto’s van hen online worden gedeeld. Zulke denkbeelden waaien mee op internationale digitale stromingen en stoppen niet bij landsgrenzen.
Wat vraagt dit van ons?
Blijf alert. Een hoge score op papier betekent niet dat we klaar zijn. Juist nu is het belangrijk om het gesprek te blijven voeren, onrecht te benoemen en subtiele vormen van ongelijkheid zichtbaar te maken – in onze omgeving, op het werk, en ook online.
Wat kun jij doen?
- Bespreek de equality index in je club. Wat herkennen jullie? Wat speelt er lokaal?
- Gebruik de cijfers in je communicatie
- Wees alert op politieke of maatschappelijke signalen die afbreuk doen aan vrouwenrechten (schrijf een brief, organiseer een gesprek: doe aan advocacy!)
- Sluit je aan bij acties van de Unie of andere clubs. Samen staan we sterker.
Je vindt het gehele onderzoek hier:
