Klimaateducatie op school krijgt stevig fundament met ‘Greening Curriculum’

Professor Felisa Tibbitts komt regelmatig via de nieuwsbrief aan het woord met recente activiteiten waarbij ze betrokken is vanuit de door het Soroptimist Vrouwenfonds ingestelde Carla Atzema-Looman leerstoel in mensenrechteneducatie aan de Universiteit Utrecht. Dit keer draait het dus om de recente publicatie van een internationale leidraad hoe je het onderwerp van klimaatverandering en duurzaam gedrag op scholen kunt behandelen. Deze zogenoemde ‘Greening Curriculum Guidance’ is gericht op leerlingen vanaf 5 jaar tot rond de 18.

Educatie over klimaatverandering

Felisa verwoordt het als volgt (vanuit het Engels naar het Nederlands vertaald).

“Een van de opwindende aspecten van het bezig zijn met mensenrechteneducatie is het werken in nieuwe themagebieden wanneer deze opkomen in de maatschappij. Vandaag, terwijl ik deze bijdrage schrijf aan de Soroptimist-nieuwsbrief, lanceert UNESCO de Greening Curriculum Guidance (GCG), waarvan ik de hoofdauteur was. 

Wat betekent het om ‘climate-ready’ te zijn? Het betekent dat mensen voorbereid zijn om de gevolgen van de klimaatcrisis te begrijpen en aan te pakken, door ze de kennis, vaardigheden, waarden en houding mee te geven die ze nodig hebben om te handelen als ‘change agent’.

Strategieën

Ik wil graag kort vier strategieën presenteren voor het ontwerpen en implementeren van klimaatveranderingseducatie (CCE) die het projectteam in gedachten heeft gehouden tijdens het werken aan het curriculum (GCG).

1.         De eerste houdt in dat we erkennen dat elke actor in de samenleving (individueel en institutioneel) zich moet richten op duurzaam gedrag.  De GCG identificeert een reeks actoren die een rol moeten spelen om samenlevingen in de richting van duurzaamheid te bewegen, waaronder overheden, energiebedrijven, werkplekken en alle onderwijsinstellingen. De last en het potentieel om duurzaamheid te bevorderen zal verschillen per individuele groep, maar het is een verantwoordelijkheid die door iedereen gedeeld moet worden.

2.         De tweede houdt verband met het vorige punt en is een interdisciplinaire benadering van CCE. Onderzoek toont aan dat wanneer dit onderwerp in de klas wordt behandeld, dit waarschijnlijk in de natuurwetenschappen gebeurt. Het projectteam werkte met de drie al door UNESCO vastgestelde domeinen: milieu, maatschappij en economie om het onderwijzen en leren in alle vakken en op school als geheel te bevorderen.

3.         De derde bestaat uit het ontwikkelen van leerresultaten op het gebied van vaardigheden om leerlingen tot actie aan te zetten. Denk daarbij aan het gebruik van duurzame producten en het deelnemen aan lokale debatten om de beperking van en aanpassing aan de klimaatverandering te bevorderen. We ontwikkelden ook leerresultaten voor het sociaal-emotionele domein, niet alleen om holistisch leren te bevorderen, maar ook om klimaatbestendigheid te stimuleren.

4.         Tot slot de aandacht voor de lokale context, in het besef dat effectieve educatie over klimaatverandering rekening moet houden met lokale klimaatomstandigheden, sociaaleconomische omstandigheden, inheemse culturen en dat andere kenmerken van de lokale omgeving van belang zijn voor een duurzame verandering.

Ik nodig je van harte uit om eens het curriculum te raadplegen, dat je hier kunt vinden.”

Voor de liefhebbers het originele Engelstalige stuk:

‘What does it mean to be climate-ready?’

“One of the exciting aspects of being engaged in human rights education is working in new thematic areas as they emerge in society.  Today, as I write this contribution to the Soroptimist newsletter, UNESCO is launching the Greening Curriculum Guidance (GCG), for which I was the lead author.  

What does it mean to be climate-ready? It means that people are prepared to understand and address the impacts of the climate crisis, empowering them with the knowledge, skills, values and attitudes needed to act as agents of change. I’d like to briefly present four strategies for designing and implementing climate change education (CCE) that the project team kept in mind when working on the GCG.

1. The first strategy involves recognizing that we need every actor in society (individual and institutional) to focus on sustainable behavior.  The GCG identifies a range of actors who have a role to play in moving societies towards sustainability, including government authorities, energy companies, workplaces and all educational settings. The burden and potential to promote sustainability will vary by individual group, but it is a responsibility shared by all.
2. The second strategy, linked with the previous point, is a cross-disciplinary approach to CCE. Research shows that when this topic is treated in the classroom it is most likely located in the natural sciences. The project team worked with the three domains already established by UNESCO: environmental, social and economic to promote teaching and learning across all subjects and the school as a whole.
3. The third strategy entailed developing learning outcomes in the skills area to move learners into action, such as using green products and engaging in local debates to promote climate change mitigation and adaptation. We also developed learning outcomes for the social-emotional domain, not only to foster holistic learning but also to promote climate resilience.
4. The final strategy was localization, recognizing that effective CCE must take into account local climate conditions, socio-economic realities, Indigenous cultures and other features of the local environment that help to focus greening efforts.

I warmly invite you to consult the GCG, which you can find here.”