Wat Felisa Tibbitts in Myanmar aantrof

Als hoogleraar Felisa Tibbitts die avond door UNESCO wordt gebeld, moet de grootste verrassing nog komen.

En dan wordt hoogleraar Felisa Tibbitts gebeld door UNESCO. Of ze in Myanmar aan de slag wil met vredeseducatie. Maar was Myanmar niet dat land dat Rohingya-moslims vervolgde?

Myanmar, het vroegere Birma, is vooral bekend vanwege burgeroorlog en militaire heerschappij sinds op de onafhankelijkheid van Groot-Brittannië in 1948. Democratische hervormingen begonnen in 2011, inclusief het opheffen van het huisarrest van de voorvechtster van democratie Aung San Suu Kyi. In 2015 waren er landelijke verkiezingen. De transitie is echter niet soepel verlopen. Aanhoudende conflicten met etnische groepen, met name Rohingya-moslims, domineerden het internationale nieuws. In 2018 beschuldigde een VN-rapport de militaire leiders van Myanmar van genocide, oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid tegen de Rohingya.

Vredeseducatie in Myanmar

Het onderwijsprogramma van de regering van Myanmar heeft geen oog voor mensenrechten. Ik was dus verrast toen het lokale UNESCO-kantoor me vroeg om met hen en het ministerie van Onderwijs samen te werken aan de ontwikkeling van regeringsbeleid ten aanzien van vrede en duurzame ontwikkeling in het onderwijs. Dit leek een ander signaal te zijn van de regering om tot een nationaal staakt-het-vuren te komen. In mei hield ik in Myanmar een beleidsseminarie voor meer dan 100 overheidsfunctionarissen, onder wie de minister van Onderwijs, zijn plaatsvervangers, regionale onderwijsbeheerders, leerkrachten en maatschappelijke organisaties.

Voor mensenrechten hád het onderwijs in Myanmar geen oog

Minderheden ook een plaats in onderwijs

De minister zelf ontmoette ik de dag ervoor en hij vertelde over zijn visie op vredeseducatie voor Myanmar: recht op onderwijs in achtergestelde gebieden, inclusief die waar in het verleden conflicten waren. 15 procent van het onderwijsprogramma mag lokaal worden ontwikkeld, waardoor minderheden les kunnen krijgen over hun eigen cultuur en geschiedenis. Dit zijn zeer positieve ontwikkelingen! Mijn werk was gericht op het expliciet toevoegen van vrede in het curriculum, zowel thematisch als pedagogisch. In augustus werd de minister van Onderwijs over mijn bevindingen geïnformeerd.

30 aanbevelingen voor vredesonderwijs

De belangrijkste aanbevelingen waren: – Oprichting van een coördinatiecomité om strategisch advies te verstrekken en de verdere uitwerking van onderwijs voor vrede en duurzame ontwikkeling te vergemakkelijken; – Ontwikkeling van leercompetenties en doelen voor kennis, waarden en vaardigheden, – Integratie van onderwijs voor vrede en duurzame ontwikkeling in de nieuwe leerplannen en lerarenopleidingen, – Ontwikkeling van een bewustmakingscampagne om leerkrachten te motiveren en potentiële weerstand van ouders en gezinnen te verminderen. In totaal heb ik dertig aanbevelingen gedaan. We zullen zien welke de komende jaren worden overgenomen en hopen dat Myanmar zich blijft ontwikkelen in de richting van vrede, gebouwd op integratie en respect voor de mensenrechten.

Prof. Dr. Felisa Tibbitts bezet de Carla Atzema Leerstoel voor Mensenrechteneducatie aan de RUU, gefinancierd door het Algemeen Fonds van de Unie van Soroptimist clubs.

Tekst: Felisa Tibbitts