22-11-2024
Vrouwenmoord voorkomen?
Door: Mathilde Maas Kuper, lid club ‘s-Gravenhage en voorzitter van Stichting Het Verdwenen Zelf
Het kan! Hoe? Helaas is er geen gemakkelijk antwoord of een heel concrete actie op die vraag. Omdat het geweldpatroon dat voorafgaat aan vrouwenmoord (in dit geval femicide genoemd) complex is. Maar, en daar kunnen we wel voor in actie komen, het patroon is verborgen, onzichtbaar voor de buitenwereld, zelfs voor mensen die dichtbij staan.
We hebben het dan over dwingende controle, of in liefdesrelaties intieme terreur genoemd. Dit geweldspatroon dat (meestal) voorafgaat aan vrouwenmoord en met daarnaast nog eens 300.000 slachtoffers per jaar (wat we weten), vindt plaats achter de gesloten voordeur. Deze slachtoffers zijn zowel mannen, vrouwen als kinderen.
Het komt voor in alle lagen van de bevolking. Ook in onze eigen clubs! Maar doordat het machtsspel van de pleger buiten het zicht van anderen plaatsvindt, en hij of zij naar de buitenwereld charmant overkomt, wordt nog te vaak het patroon niet of veel te laat herkend.
Omstanders, betrokken professionals en zelfs het slachtoffer missen de rode vlaggen. Met enorme impact als gevolg.
Het missen van deze rode vlaggen is heel begrijpelijk. Als je incidenten los ziet van elkaar, dan wuiven we het makkelijk weg als een klein probleem. “Moet je altijd op zondag een zachtgekookt ei eten? Dat vindt hij vast gezellig. Doe gewoon mee.” Of “joh, trek het je niet aan!” Maar we gaan dan voorbij aan het onzichtbare patroon van structurele macht krijgen over het slachtoffer door te bepalen wat iemand eet, drinkt, draagt, met wie ze contact heeft, wanneer ze slaapt etc.
Uitingsvormen
Vrouwenmoord voorkomen en ook mensen helpen die thuis of op het werk slachtoffer zijn van dwingende controle begint met bewustwording en het herkennen van dwingende controle als een geweldspatroon, waarbij de rode draad is dat de pleger steeds meer macht krijgt over het slachtoffer. Maar de ingrediënten om dat te bereiken verschillen per situatie. Wat doet de pleger dan? Waar moet je aan denken?
1. Emotioneel misbruik
2. Gaslighting
3. Dwang en bedreiging
4. Stalking
5. Intimidatie
6. Economisch misbruik
7. Kind als machtsmiddel
8. Fysieke en/of seksuele mishandeling
9. Misbruik van macht
10. Isoleren
Een hele lijst waar je uit kan ‘kiezen’. Elke situatie bestaat uit een andere mix van deze uitingsvormen, waardoor het nog lastiger wordt ze te herkennen. Daarom is bewustwording zo ontzettend belangrijk!
Het grote belang van bewustwording
Voor deze bewustwording ijvert Stichting Het Verdwenen Zelf, die zich inzet voor slachtoffers van psychisch en emotioneel geweld, nu en ook tijdens de Orange the World campagne. Met als doel: het onzichtbare zichtbaar maken. Om dat te bereiken zijn de tien uitingsvormen van dwingende controle uitgewerkt in een infographic, waardoor je gaat snappen en zien hoe bijvoorbeeld isoleren er uit kan zien in de praktijk. Deze infographic en ook de losse elementen kun je in de komende periode, tijdens de bewustwordingscampagne, tegenkomen op de socials van Het Verdwenen Zelf.
Help je mee om dwingende controle zichtbaar te maken? Alleen wanneer we gaan zien wat er werkelijk gebeurt, kunnen we ook handelen. En toewerken naar het voorkomen van deze vorm van geweld en daarmee het voorkomen van vrouwenmoord.
Helpen kan door:
Met elkaar in gesprek te gaan over de uitingsvormen van dwingende controle, met de infographic in de hand, binnen je club of in je omgeving. Want slachtoffers zijn dichterbij dan je denkt.
Stichting Het Verdwenen Zelf te volgen, en de post over dwingende controle te liken en te reposten op LinkedIn, Facebook of Instagram.
De infographic te downloaden en te delen in je eigen netwerk live en online: Bewustwording • Het Verdwenen Zelf